Schilderij 40x50cm: Paskamer | Evert Thielen | 2010

Overgangsklachten: Menopauze Centrum

Als voormalig voorzitters van de Werkgroep Menopauze van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) zijn beide specialisten op de FeM-poli bij uitstek up-to-date op de hoogte en bekwaam in de aanpak van overgangsklachten.  

Dr Pinas heeft internationale erkenning en certificering behaald bij de Noord Amerikaanse Menopause Society (NAMS) en is sinds 2017 NAMS Certified Menopause Practitioner (NCMP). Dr Franke heeft bijzondere expertise op gebied van borstkanker onderzoek en is actief betrokken bij de Nederlandse Werkgroep Osteoporose en Fractuur Preventie, tevens sinds 2015 NCFE gecertificeerd in Personal Nutrition

Vrouwen krijgen zorg op maat volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten na uitgebreide inventarisatie van de persoonlijke situatie en begeleiding bij het omgaan met de veranderingen die de overgang met zich meebrengt.

Veranderingen bij de overgang

Rond de overgang verandert er veel in het lichaam van de vrouw als de productie van hormonen in de eierstokken afneemt. Voor het goed functioneren van veel organen is deze hormoonproductie van groot belang. Denk bijvoorbeeld aan de baarmoeder, de blaas, botten, spieren, gewrichten, de huid, slijmvliezen, bloedvaten en stofwisseling.
De gevolgen van afname van de hormoonproductie zijn verstrekkend en ruim tweederde van de vrouwen heeft daar last van. Er ontstaan klachten zoals onregelmatige menstruaties, gespannen borsten, ongewild urineverlies, pijnlijke spieren en gewrichten, en door droogheid van de vagina is het vrijen pijnlijk. Als ook de nachtrust door opvliegers en transpiratie aanvallen wordt verstoord, raakt de vrouw steeds meer vermoeid. Hoofdpijn, concentratie problemen en prikkelbaarheid zijn het gevolg. De heftigheid van de klachten varieert en dat komt deels doordat ook de hormoonproductie in de eierstokken tijdens de overgang sterk wisselt. Daarnaast is de ene vrouw gevoeliger voor hormoonwisselingen dan de andere. Sommige vrouwen kunnen de klachten heel goed opvangen terwijl anderen er onzeker door worden.
Het lichaam heeft tijd nodig om aan de veranderingen in de hormoonhuishouding te wennen. Voor de meeste vrouwen duurt de periode met klachten van de overgang 1-5 jaar, een enkeling houdt meer dan 10 jaar last. Als ernstige overgangsklachten te lang onbehandeld blijven, dan kan de algehele conditie van de vrouw achteruit gaan en lukt het bijvoorbeeld niet meer om het dagelijkse werk goed te doen. En als de overgangsklachten beginnen voor het 40e of 30e jaar kan dit met extra gezondheidsrisico’s zoals hart- en vaatziekten of botontkalking gepaard gaan. Behandeling is dan echt medisch noodzakelijk.

Menopauze spreekuur

Schilderij 40x50cm: Paskamer | Evert Thielen | 2010

Als er veel hinder is van de overgang, komen veel vrouwen eerst bij de huisarts met vragen naar de oorzaak en mogelijkheden om daar wat aan te doen. De huisarts kan hier zelf mee aan de slag of verwijzen naar de overgangsconsulent. Vrouwen met een betaalde baan kunnen soms via de werkgever bij de bedrijfsarts te rade gaan . Die kan indien nodig ook doorverwijzen naar de specialist.

Als er teveel klachten of bijkomende aandoeningen zijn wordt uitgebreider inventarisatie gemaakt en ondersteuning geboden voor meerdere klachten. De specialisten op de FeM-poli maken de balans op over uw gezondheid uit de verzamelde medische gegevens. Het advies bestaat uit meerdere onderdelen die worden afgestemd op de persoonlijke mogelijkheden. Zo krijgt eenieder maatwerk en kan keuzes maken uit het zorgaanbod die het best aansluiten bij de eigen situatie. De uitgebreide aandacht is vaak al het begin van het herstel. Ongeveer de helft van de vrouwen in de overgang ervaart ook seksuele klachten. Als er in de loop van de behandeling van de overgangsklachten behoefte is aan gerichte seksuologische counseling dan kan daar apart een afspraak voor gemaakt worden.

Follow up

Is een behandeling goed ingesteld, dan kan de vrouw weer naar de 1e lijn terug met het advies om jaarlijks een controle afspraak te maken zolang de behandeling voortduurt. Wij houden graag contact om het verloop te volgen en de behandeling zo nodig bij te stellen of te adviseren wanneer de vrouw beslist om te gaan stoppen. De ernst van de klachten of complexiteit van de behandeling kan een verwijzing voor specialistische hulp en intensiever begeleiding noodzakelijk maken. In dergelijke gevallen is het altijd mogelijk dat de verwijzer rechtstreeks met de gynaecologen overlegt.

Voorlichting en nascholing

Bent u geïnteresseerd in een voorlichting, nascholing of onze groepsconsulten, stuur dan een mail naar info@fempoli.nl u krijgt binnen 2 werkdagen een reactie.

Referenties

  • Pinas IM. Vernieuwde menopauzale hormoontherapie: ultra-low-dose en transdermaal eerste keus. Quintesse 2021;4:36-44 e-learning module for Occupational Health Care Practitioners
  • IM Pinas & HR Franke. Aspects of low sexual desire and (non)hormonal treatments in perimenopause. Poster presentation at the 24th Congress of the World Association for Sexual Health October 2019, Mexico City
  • Pinas IM, J de Graag, JG Te Baerts. Perimenopausal women’s attitude toward the transition and decisions about menopausal hormone therapy (MHT): Study of influencing factors using The Health Belief Model (HBM). Maturitas, September 2017 Vol. 103, p92
  • Pinas IM. Menopause education for care workers: studies of workability, needs at the workplace and benefits of estrogen therapy during the COVID-19 pandemic. Presentation for the Department of General Practice at Melbourne Medical School, Faculty of Medicine, Dentistry & Health Sciences, May 2020